Banki y'ishoramari ny'afurika

Kubijyanye na Wikipedia

Banki nyafurika ishoramari ( AIB ) ni kimwe mu bigo bitatu by'imari bigize Umuryango w’ubumwe bw’Afurika ( AU ) hamwe n’ikigega cy’imari nyafurika na Banki nkuru y’Afurika . Bizaba bifite icyicaro i Tripoli, Libiya [1] .

Amavu n'amavuko[hindura | hindura inkomoko]

Inama ya Lome ( 2000 ) yemeje itegeko nshinga ry’umuryango w’ubumwe bw’Afurika, risobanura intego, amahame, n’inzego za AU. Ibihugu 27 byo muri Afurika byashyize umukono kuri iki gikorwa, giteganya gushyiraho inzego zitandukanye, harimo n’Inteko ishinga amategeko ya Pan-Afrika ; Urukiko rw'Ubutabera Banki Nkuru ya Afurika; Ikigega Nyafurika cy'Imari; na Banki Nyafurika ishora imari. [2] Mu 2005, AU yakoresheje inama y’inzobere zigenga i Addis Abeba, muri Etiyopiya, kugira ngo isuzume impapuro z’ibitekerezo n’umushinga w’amasezerano yateguwe na komisiyo y’umuryango w’ubumwe bw’Afurika Yunze ubumwe ( AUC ) yerekeye izo nzego uko ari eshatu. AU kandi yagennye imyanya y'ibigo by'imari, Banki Nkuru Nyafurika ( Nijeriya ), Banki Nyafurika ishora imari ( Libiya ), n'ikigega cy'imari nyafurika ( Afurika yo hagati ). [1]

Manda n'amahame agenga ibikorwa[hindura | hindura inkomoko]

Ku ya 21 Ugushyingo 2006, AUC yakoresheje inama i Yaounde, muri Kameruni, igaragaza ishyirwa mu bikorwa ry'ibigo bitatu by'imari byo muri Afurika nk'uko biteganywa n'ingingo ya 19 y'itegeko nshinga. [1] Inshingano za AIB zari ziteganijwe gufasha mu kuzamura ubukungu no kwihutisha ubukungu muri Afurika bijyanye na gahunda ya AU. [3] Ingingo ya 17 y’amasezerano yemeje kandi ko uburyo bwa AIB bwo gukora amabanki buzakorwa hubahirijwe amahame akurikira : [4]

  1. Ibikorwa ahanini bigamije gutera inkunga imishinga yihariye, harimo gahunda yiterambere ryigihugu, iy'akarere cyangwa iy'akarere kubanyamuryango . Hashobora kuba harimo gutera inkunga ibigo byiterambere byigihugu muri Afrika bikora manda ;
  2. Muguhitamo imishinga, suzuma uruhare rwayo muri manda, kuruta ubwoko bwumushinga ;
  3. AIB ntizatera inkunga igikorwa icyo aricyo cyose mubutaka bwabanyamuryango niba uwo munyamuryango yanze ;
  4. Mugusuzuma inguzanyo cyangwa ingwate zisaba, tekereza ubushobozi bwuwagurijwe kubona inkunga cyangwa ibikoresho ahandi;
  5. Mugutanga cyangwa gutanga ingwate, tekereza niba uwagurijwe n' umwishingizi ashobora kuzuza inshingano; kandi ko igipimo cy'inyungu, andi mafaranga na gahunda yo kwishyura birakwiye;
  6. Amafaranga ashobora gukoreshwa gusa mu gutanga amasoko mu bihugu bigize umuryango w’ibicuruzwa byakozwe n’abanyamuryango, keretse iyo Inama y’Ubuyobozi yemereye amasoko atari abanyamuryango, cyangwa ibicuruzwa bitari abanyamuryango, mu bihe bidasanzwe ( ni ukuvuga, abanyamuryango batanga inkunga ikomeye kuri AIB ) ;
  7. Ku bijyanye n'inguzanyo itaziguye, uwagurijwe ashobora gukuramo amafaranga gusa yo gukoresha umushinga nkuko byatanzwe;
  8. Fata ingamba kugirango amafaranga yinguzanyo akoreshwe gusa intego yatanzwe;
  9. Irinde umubare utagereranywa wumutungo wunguka umunyamuryango uwo ari we wese;
  10. Shakisha uburyo butandukanye bwo gushora imari shoramari, AIB ntizemera gucunga ikigo icyo aricyo cyose cyangwa ikigo gifite igishoro, usibye aho bikenewe;
  11. Koresha amahame meza ya banki, cyane cyane mubushoramari mu mari shingiro;
  12. Mu kwishingira inguzanyo zitangwa nabandi bashoramari, AIB izahabwa indishyi zikwiye.

Kuba umunyamuryango[hindura | hindura inkomoko]

Nkuko ingingo ya 4 ibivuga, abanyamuryango ba AIB barakinguye abanyamuryango ba AU bose. Ibihugu byujuje ibisabwa bitaba abanyamuryango igihe ibikorwa bitangiye birashobora kwemerwa nyuma, hashingiwe ku mategeko n'amabwiriza yashyizweho n'Inama y'Ubutegetsi ( BOG ), nyuma y'amajwi yemejwe nibura na bine bya gatanu bya ba Guverineri, bahagarariye bitarenze bitatu bya kane. y'ububasha bw'abanyamuryango bose. [5]

Umurwa mukuru[hindura | hindura inkomoko]

Ikigega cy'ambere cya AIB cyemewe ntikiramenyekana. Bizagabanywa mumigabane myinshi ifite agaciro kihariye par, izaboneka kubanyamuryango kugirango biyandikishe nkuko biteganijwe mumasezerano. Imari shingiro yemewe igabanijwemo imigabane yishyuwe n'imigabane ishobora guhamagarwa . BOG izagena rimwe na rimwe igipimo cy’imari yemewe mu migabane yishyuwe n’imigabane ishobora guhamagarwa. BOG irashobora kongera imari shingiro yemewe, mugihe gikwiye. Icyemezo cya BOG cyo kongera igishoro cyemejwe kizemezwa n’amajwi byibuze bine bya gatanu bya ba Guverineri, bingana na bitatu bya kane by’ububasha bw’itora bw’abanyamuryango [6] .

Inyandiko[hindura | hindura inkomoko]

  1. 1.0 1.1 1.2 M. Mkwezalamba CAMEF II 2006
  2. Menas Libya Politics & Security 2006
  3. Agreement Establishing the AIB
  4. Article 17, Agreement
  5. Article 4, Agreement
  6. Article 5, Agreement

Reba[hindura | hindura inkomoko]