Akarere ka Gasabo



Gasabo ni akarere kari mu mujyi wa Kigali, umurwa mukuru w'u Rwanda. Ibiro by' akarere ka Gasabo biherereye mu murenge wa Kimironko. Aka karere kandi karimo uduce twinshi twumujyi ubwawo, twavuga nka Kacyiru, Remera, Nyarutarama na Kimihurura. Aka karere niho hubatswe urwibutso rwa Jenoside rwa Gisozi, ahashyinguwe abagera ku 300,000 bazize jenoside yakorewe Abatutsi yo mu Rwanda. Hari kandi bimwe mu bimenyetso bigize amateka ya jenoside yakorewe Abatutsi.
Akarere ka Gasabo kandi, ni kamwe mu turere dutatu (3) tugize umujyi wa Kigali. Gasabo igizwe n'imirenge cumi n'itanu (15) ariyo[1];
AMWE MU MATEKA Mu gihe cya jenoside yakorewe Abatutsi mu mwaka wa 1994, Akarere ka Gasabo kitwaga komini Gikomero. Yagabanyijwemo imirenge 10: Bumbogo, Gasabo, Gicaca, Gikomero, Gishaka, Kayanga, Nduba, Rutunga, Sha na Shango Ariko uyu munsi, akarere ka Gasabo kagabanijwemo imirenge 15 (imirenge): Bumbogo, Gatsata, Jali, Gikomero, Gisozi, Jabana, Kinyinya, Ndera, Nduba, Rusororo, Rutunga, Kacyiru, Kimihurura, Kimironko na Remera.
IMITERERE

Aka karere karangwa no kuvanga imisozi miremire ifite uburebure bwa metero 1.800 cyane cyane iherereye mu cyaro, ibibaya bigororotse n’ibibaya. Ifite ibishanga birenga 30 n' inzuzi nto zinyura mu mibande. Umugezi munini udasanzwe ufite uburebure bwa 50Km na 1.000M z'ubugari ni wo ukomoka mu kiyaga cya Muhazi ukanyura mu mibande y'ibishanga na boggy mbere yo kwisuka mu ruzi rwa Nyabugogo hanyuma ugahuza n'umugezi wa Nyabarongo. Na none, ikiyaga cya Muhanzi mu majyaruguru no mu burasirazuba gihana imbibi n'akarere ka Gasabo. Mu buryo nk'ubwo, andi masoko y'amazi afite akamaro ni: Umugezi wa Rusumo muri Rugende urangirira mu ruzi rwa Akagera, uruzi rwa Buliza unyura mu bigo bya Karuruma, Umulindi na Rusine mbere yo kwisuka mu ruzi rwa Nyabugogo. Ibi bishanga cyangwa ibishanga bitanga amahirwe mukarere niba bigaruwe neza bishobora kuzamura cyangwa kongera umusaruro w' ubuhinzi, guteza imbere ubukerarugendo, guteza imbere ibidukikije .
Ifite ibihe bibiri byingenzi byikirere mu mwaka, aribyo ibihe byizuba nimvura. Ibihe bibiri by'ikirere bigenda bisimburana mu mwaka, bityo akarere kagira ibihe bibiri byumye n'ibihe by'imvura nkuko byasobanuwe hano habanza. Imbibi z' akarere ka Gasabo
Gasabo iri mu burasirazuba bw'amajyaruguru y'Umujyi wa Kigali kandi ihana imbibi n'akarere ka Kicukiro (Amajyepfo), Nyarugenge (Uburengerazuba bw'Amajyepfo), Rwamagana (Amajyepfo y'uburasirazuba), Rulindo (Amajyaruguru y'Uburengerazuba) na Gicumbi (Amajyaruguru y'Uburasirazuba). Ubuso bw'akarere ni 429.2 km2 muri bwo igice kinini ni icyaro (84%) mu gihe igice gito kigereranya umujyi wateye imbere (16%)
Ibikorwa remezo biherereye mu Karere ka Gasabo
Akarere ka Gasabo kagiye kuzamura no kuvugurura ibikorwa remezo by’akarere bijyanye n' igishushanyo mbonera cy’Umujyi wa Kigali nk’amashuri, imihanda, ibitaro, amazu, amatorero, uturere tw’ubukerarugendo, urwibutso, amasoko, Stade Amahoro, etc...
1.Bumbogo
2.Gatsata
3.Gikomero
4.Gisozi
5.Jabana
6.Jali
7.Kimihurura

8.Kacyiru
9.Kimironko
10.Kinyinya
11.Remera
12.Rutunga
13.Nduba
14.Ndera
15.Rusoro
Ubukerarugendo mu Karere ka Gasabo
[hindura | hindura inkomoko]Amakuru y'ibanze
[hindura | hindura inkomoko]Akarere ka Gasabo ni kimwe mu turere 3 tugize Umujyi wa Kigali, mu Rwanda. Ni akarere kagari kandi gifite abaturage benshi muri ako gahugu, gahuza imiturire y'umujyi, amateka, n'ibyiza bitandukanye. Gasabo ari ho haboneka ibigo by'ingenzi by'ubucuruzi, umuco, no ubukerarugendo mu Rwanda.
Ahantu h'ubukerarugendo mu Karere ka Gasabo
[hindura | hindura inkomoko]1. Urwibutso rwa Jenoside (Gisozi)
[hindura | hindura inkomoko]📍 Ahantu: Gisozi
Urwibutso rwa Jenoside rwa kigali ni ahantu h'abanyarwanda benshi basura kugirango bibuke abazize yakorewe Abatutsi mu 1994. Hari amashusho yerekana amateka y'u Rwanda, jenoside, n'ingamba zo guhuza abanyarwanda.
2. Umusozi wa Kigali
[hindura | hindura inkomoko]📍 Ahantu: Ndera
Umusozi wa Kigali ni ahantu h'abantu basura kenshi bafite umwete wo gusiganwa. Abashaka gushaka ibishimishije bashobora gusiganwa, gutwara igare, cyangwa gukina zip-line ku Kigali Heights.
3. Inzu y'ubugeni ya Niyo
[hindura | hindura inkomoko]📍 Ahantu: Kacyiru
Iyi zu y'ubugeni ishimangira abanyamakuru b'u Rwanda n'Abanyafurika, ifite amashusho, amahugurwa, n'amakinamico y'umuco.
4. Inzu y'amateka y'Inteko ishinga amategeko (Kanombe)
[hindura | hindura inkomoko]📍 Ahantu: Kanombe
Iyi zu yari inyubako y'Inteko ishinga amategeko Juvénal Habyarimana, ubu ni musigo w'amateka werekana ibintu by'ingenzi byateye inkuru mu mateka y'u Rwanda n'ibyabaye mbere ya jenoside yo mu 1994.
5. Pariki y'ibidukikije ya Nyandungu
[hindura | hindura inkomoko]📍 Ahantu: Kinyinya
Ni pariki yahinduwe ikaba ifite inzira zo kugendera, ibyaro by'amagare, n'ahantu ho kureba inyoni, ishimangira kubungabunga ibidukikije.
6. Inzu y'ibiganiro ya Kigali na Radisson Blu
[hindura | hindura inkomoko]📍 Ahantu: Kimihurura
Iyi zu ni ikimenyetso cy'ubwubatsi bw'indege, ifite ibigo by'ibiganiro mpuzamahanga, amahoteli y'indege, n'ahantu ho kureba Kigali ku kirere.
Amahoteli n'ubwizigame
[hindura | hindura inkomoko]Gasabo ifite amahoteli y'indege (Radisson Blu, Marriott, Serena), amazu y'ubukerarugendo, n'amahoteli y'abakene. Akarere niho haboneka n'ibyari bya kawa, amahoteli, n'ibyokurya bitandukanye mu turere twa Kimihurura na Remera.
Uburyo bwo kugenda
[hindura | hindura inkomoko]- Akarere ka Kanombe gifite ikibuga cy'indege mpuzamahanga cya Kigali (KGL).
- Imodoka z'abagenda mu mujyi zirimo moto-taxi na bisi z'umujyi.
- Gasabo ihuza neza n'andi turere yo mu Rwanda bikoresheje imihanda mikuru
- Gasabo, kamwe mu turere tw'ingenzi mu mujyi wa Kigali, umujyi mukuru w'u Rwanda, ni ahantu hatera imbere cyane mu bijyanye n'ubukerarugendo, kubera ubuhanga bwayo bwo guhon'ubwiza bw'ibidukikije, amateka akomeye, n'ibikoresho by'ikoranabuhanga. Abashyitsi basura Gasabo bashobora kuryoherwa n'ubwiza bw'akarere, ahantu h'ingenzi mu mateka, ndetse n'uburyo umuco w'u Rwanda uhora ugaragazwa mu buzima bwa buri munsi.
- Urwibutso rwa Jenoside rwa Kigali Ikintu cy'ingenzi mu bijyanye n'ubukerarugendo muri Gasabo ni Urwibutso rwa Jenoside rwa Kigali ruherereye mu gace ka Gisozi. uru ni urwibutso rwa amateka mabi ya Jenoside yo mu 1994, aho abantu barenga 1,000,000 bishwe mu gihe cy'iminsi ijana gusa. Ni ahantu ho kwibuka, gusobanukirwa no kwiga amateka y'iki gice cy'ubuzima bw'u Rwanda. Urwibutso rusobanura amateka y’ubuzima bw'abanyarwanda nyuma ya Jenoside, rugaragaza ubuzima bw'abacitse ku icumu ndetse n'ababashije kwiyubaka nyuma y’ibyabaye. Ni ahantu hashimangira imbaraga z'ubumwe no kwiyubaka u Rwanda rwabashije kugeraho nyuma ya Jenoside.
- Ubwiza Nyaburanga n’Imisozi Isukuye Gasabo izwi cyane ku bwiza bw’ibidukikije. Mu Rwanda, ruzwi nk'igihugu cy'imisozi ibihumbi, ubuzima bwiza bw'ubutaka bugaragara mu misozi, imirambi, n'ibiyaga byiza bya Gasabo. Abashyitsi bashobora kugenda mu masangano yo ku misozi bakishimira ibyiza by'ibiyaga n'ubushyuhe bw'ikirere, aho bashobora kubona ibyiza byo mu gihugu bitandukanye. Ibi bituma Gasabo iba ahantu heza ho kujya kureba ibyiza nyaburanga mu gihe umuntu ashaka kuruhuka no kwishimira ishusho nziza y’igihugu.
- Imyidagaduro n’Umuco Abashyitsi bashaka kwinjira mu muco w'u Rwanda bashobora kugirira ibihe byiza muri Gasabo, aho usanga imiryango y'ababyinnyi gakondo, igaragariza abanyamahanga imbyino n'imyidagaduro y'abanyarwanda. Iyo myidagaduro ikorwa n’abahanga mu buhanzi, bigaragaza umuco n’imihango gakondo y’u Rwanda. Gasabo kandi ifite amasoko menshi arimo ibikoresho by'ubugeni byakozwe n’abahanzi bo mu karere, imikandara, n'ibikoresho by'ubugeni bikunze kuba impano nziza ku bashyitsi. Abashyitsi bashobora kandi gusura resitora zitandukanye, aho bashobora gusangira ibiryo by’umwimerere birimo Isombe n’Ibihaza, ibyo bivanze n’ibinyomoro byaho.
- Ibikoresho by’Ikoranabuhanga n’Ubucuruzi Muri Gasabo kandi, usanga amahoteli meza, amahoteri, n’ibigo by’ubucuruzi bya kijyambere bitanga serivisi nziza kandi zigezweho. Gasabo ifite ibikorwa byinshi by'ubucuruzi n'amaduka byorohereza abashyitsi kubona ibikenewe byose, yaba ku baherereye mu byiciro by'ubukungu butandukanye. Ibikorwa by’ubucuruzi n’amahoteli bishobora gutanga amahirwe yo kuryoherwa no gusurirwa mu buryo bworoshye.
- Ubukungu bw’Ubukerarugendo Ubukerarugendo muri Gasabo bufite uruhare runini mu bukungu bw’igihugu. Iki gice cyubaka ubukungu butanga akazi ku baturage bo mu karere, ndetse n’ishingiro ry’ubukungu bushya, birimo ibikorwa bya serivisi z’ubukerarugendo, gutanga ibisubizo ku buryo bwiza bw’imyidagaduro no kugaragaza umuco. Gahunda yo guteza imbere ubukerarugendo burambye mu Rwanda irimo kubungabunga ibidukikije n’ubuzima bwa kinyarwanda mu buryo bworoshye. Ubukerarugendo Burambye Ubukerarugendo burambye ni icyerekezo gikomeye muri Gasabo, ahantu hifashishwa ibikorwa byinshi byiza kandi byita ku kubungabunga ibidukikije no ku musaruro w’amateka y’u Rwanda. U Rwanda rwagiye rwemerwa ku rwego mpuzamahanga kubera gahunda rufite zo kurinda ibidukikije no kubungabunga ibinyabuzima bidasanzwe, cyane cyane ingagi zo mu birunga. Nubwo Gasabo itarimo ingagi, igice cy’amajyambere giha abashyitsi amahirwe yo kugera ku bikorwa nk'ibyo no gufasha kubungabunga umutekano w’ibidukikije.
- Umwanzuro Gasabo si ikicaro cy’ubukungu n’imiyoborere ya Kigali gusa, ahubwo ni n’ahantu hateguwe neza mu bijyanye n'ubukerarugendo, hatanga imiryango myiza y'ubukerarugendo bw'amateka, imyidagaduro, ndetse n'ibyo ushobora kwishimira. Ubukerarugendo muri Gasabo bugaragaza uburyo igihugu cyiyubatse nyuma y’amateka mabi, kikaba ikitegererezo cyiza ku bindi bihugu. Abashyitsi baturutse impande zose z'isi bazagerageza kumenya byinshi byerekeye amateka, umuco, ndetse n’ubwiza nyaburanga bw’u Rwanda binyuze mu guhura n’ibyo Gasabo ifite byose.
Imiyoboro
[hindura | hindura inkomoko]- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2020-07-15. Retrieved 2020-07-15.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadurl=
ignored (|url-status=
suggested) (help)CS1 maint: archived copy as title (link)