Umukoresha:ArthurAbi/Ubutayu

Kubijyanye na Wikipedia
Umusenyi n'imisozi yawo byo mu butayu bwa Libiya
view of high desert through a mountain crevasse
Valle de la Luna ("Ikibaya cy'ukwezi") mu butayu bwa Atacama buba muri Chili, ubutayu bwumutse ku isi butari cyane

Ubutayu ni igice kitabamo ahantu nyaburanga hagaragara imvura nkeya, bityo, imibereho ikaba itakunda ubuzima bwibimera ninyamaswa. Kuba hataba ibimera byerekana ko ubwo butaka butarinzwe . Hafi ya kimwe cya gatatu cyubutaka bwisi burumutse cyangwa bufite iki gice . Ibi birimo igice kinini cyakarere, aho imvura igwa, kandi rimwe na rimwe hitwa ubutayu bwa polar cyangwa "ubutayu bukonje". Ubutayu bushobora gushyirwa kurutonde bitewe nubwinshi bwimvura igwa, nubushyuhe bwiganje, nimpamvu zitera ubutayu cyangwa aho biherera. [1]

Ubutayu buterwa nuko ikirere cyitwara nkuburyo butandukanye bwubushyuhe buba hagati yijoro na nijoro bishyira imbaraga ku rutare, bikavamo ibice. Nubwo imvura idakunze kugaragara mu butayu, hari imvura igwa rimwe na rimwe ishobora kuvamo imyuzure. Imvura igwa ku rutare rushyushye irashobora kubatera kumeneka, kandi ibice bivamo hamwe n’ibisigazwa byanyanyagiye hejuru y’ubutayu bikomeza kwangirika n’umuyaga. Ibi bifata ibice byumucanga numukungugu, bishobora kuguma mu kirere igihe kinini - rimwe na rimwe bigatera imivu yumuyaga cyangwa umuyaga . Umuyaga uhuhwa n'umuyaga ukubita ikintu icyo ari cyo cyose gikomeye mu nzira zabo gishobora kugabanya ubuso. Urutare rworoshywe, kandi umuyaga utandukanya umucanga mububiko bumwe. Ibinyampeke birangira ari impapuro zumucanga cyangwa zegeranijwe hejuru mumisozi . Ubundi butayu buringaniye, ibibaya byamabuye aho ibintu byiza byose byajugunywe hejuru kandi hejuru igizwe na mozayike yamabuye yoroshye, akenshi ikora kaburimbo yubutayu, kandi hakabaho isuri nkeya . Ibindi biranga ubutayu birimo amasoko, ibitanda byerekanwe hamwe nibumba bimaze kubikwa n'amazi atemba. Ibiyaga byigihe gito birashobora gukora kandi ibishishwa byumunyu birashobora gusigara mugihe amazi azimye. Hashobora kuba amasoko y'amazi yo munsi y'ubutaka, muburyo bw'amasoko n'amazi ava mumazi . Aho ibi biboneka, oase irashobora kubaho.

  1. "desert | National Geographic Society". education.nationalgeographic.org. Retrieved 2022-12-26.