Ibibazo by'bidukikije muri Azaribayijani

Kubijyanye na Wikipedia

Kimwe na repubulika nyinshi zahoze zigize Leta Zunze Ubumwe z'Abasoviyeti, Azaribayijan yagize iterambere ryihuse mu bukungu bituma habaho ingaruka mbi ku bidukikije, harimo no gukoresha nabi umutungo kamere . [1] Guverinoma ya Azaribayijan igamije kongera kurengera ibidukikije no gukoresha neza umutungo kamere, kandi yashyizeho amategeko menshi y’ingenzi, inyandiko z’amategeko na gahunda za Leta hagamijwe kuzamura ibidukikije mu gihugu. Ariko, aya mategeko yo kwirinda ntabwo yigeze akora neza nkuko byari bikwiye. Gukorera mu mucyo byabaye ikibazo gihoraho muri Azaribayijan, kubera ko imiryango itegamiye kuri Leta ihabwa uburenganzira bwo gukusanya amakuru mu ruganda rutunganya peteroli akenshi ihagarikwa cyangwa ikirukanwa, kandi amakuru yabo akusanywa mu buryo butemewe. Abakora peteroli mu gihugu bakunze guhunga amabwiriza, kandi ntibabujije ko peteroli yinjira mu nyanja ya Kaspiya . Mu myaka 30 iri imbere, Azerubayijani izatanga peteroli nyinshi kuruta uko yakoraga mu kinyejana gishize, kandi kuri ubu nta guhuza ibikorwa cyangwa gukumira ibidukikije mu bikorwa byo gucukura peteroli. Hariho kandi kubura itumanaho n’ibihugu bituranye bihana imbibi n’inyanja ya Kaspiya.

Ingaruka ku buzima[hindura | hindura inkomoko]

Uburyo bukabije bw’umwanda ni ibi bikurikira: peteroli yajugunywe mu gihe cy’Abasoviyeti, gusohora imyanda, ububiko bwa sturgeon, kugabanuka kw’ikirere, no gukoresha cyane imiti yica udukoko n’ifumbire. Benshi mubaturage bahora bahura nibihumanya, kandi bemeye kuyibamo. Ndetse bamwe batanga ibisobanuro kubwiza bwinyanja hamwe nigice cyamavuta kibengerana hejuru. Ku bw'amahirwe, impumuro hamwe nibishobora guhora bihura numwuka wangiza ni impungenge kubuzima bwaho, cyane cyane ku nkombe z'Azaribayijan. Ingaruka zinganda zikomoka kuri peteroli nizo mpungenge zubuzima zikurikira: byangiza ibihaha, igogora, itembera, hamwe n’umubiri. Mu bihe bibi cyane, ihinduka ry'imiterere irashobora kubaho. Amazi yo mu butaka nayo yibasiwe n'amavuta yamenetse atera kanseri n'indwara za bagiteri nka kolera na hepatite.

Ubundi buryo bwo guhumaya[hindura | hindura inkomoko]

Ibikurikira nibibazo nyamukuru by'ibidukikije bya Azaribayijan:

  • Kwanduza umutungo kamere w’amazi hakoreshejwe uburyo bwo kwinjiza amazi yanduye, harimo n’umwanda uva mu bihugu byinshi
  • Gutanga amazi meza mukarere gatuwe, gutakaza amazi meza mbere yo kugeza kubaguzi ba nyuma, iterambere ridahagije rya sisitemu yimyanda
  • Guhumanya ikirere kiva mu nganda n’imodoka zitwara abantu
  • Kwangirika k'ubutaka ( isuri, ubutayu, n'ibindi. )
  • Gutema amashyamba nkibiti byaka bigira ingaruka kumiterere yikirere
  • Amabwiriza adakwiye yinganda n’imiturire, hamwe n’imyanda ikomeye ishobora guteza akaga
  • Kugabanuka mubinyabuzima bitandukanye
  • Kugabanuka mubigega byamashyamba nibinyabuzima, cyane cyane ibisubizo byamafi

Amashyamba[hindura | hindura inkomoko]

Azaribayijan yari ifite igipimo cy’uburinganire bw’amashyamba mu mwaka wa 2018 bivuze amanota 6.55 / 10, ikaza ku mwanya wa 72 ku isi mu bihugu 172.

Umwanzuro[hindura | hindura inkomoko]

Guverinoma yibanze kuri ibyo bibazo kandi inzego z'ubutabera zatanze amategeko arengera ubuzima bwaho. Abakora ibicuruzwa biva mu mahanga n’inganda zagiye zihuza n’aya mabwiriza, mu gihe atari igihe cyose, kurusha amasosiyete akora peteroli yo mu gihugu. Peteroli yo mu Bwongereza ni imwe mu masosiyete agerageza gusukura hasi y’inyanja atandukanya ibyanduye hamwe n’ibindi bisanzwe. Nubwo bimeze bityo ariko, abenegihugu nta mbaraga bafite kuko abaturage badashobora gushingira ku nzego z’ubutabera kugira ngo zikore kuko igihugu gikomeje gusibanganya amateka y’intambara.

Amashakiro[hindura | hindura inkomoko]

  1. "Country Environmental Analysis: Azerbaijan" (PDF). Asian Development Bank. November 2005.