Igiturukiya

Kubijyanye na Wikipedia
(Bisubijwe kuva kuri Giturukiya)
Ikarita y’Ikinyaturukiya

Ururimi rwa Igiturukiya[1] cyangwa Igituruki[2] , Ikinyaturukiya[3] (izina mu giturukiya : Türkçe cyangwa Türk dili, Türkiye Türkçesi) ni ururimi rw’abaturukiya na rwa Turukiya na Shipure y’Amajyaruguru. Itegekongenga ISO 639-3 tur.

Alfabeti y’ikinyaturukiya[hindura | hindura inkomoko]

Ikinyaturukiya kigizwe n’inyuguti 29 : a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z

inyajwi 8 : a e ı i o ö u ü
indagi 21 : b c ç d f g ğ h j k l m n p r s ş t v y z
A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z

umugereka – ubuke[hindura | hindura inkomoko]

Turukiya
  • a / ı / o / u → -lar :
    • ayakayaklar ikirenge – ibirenge
    • ağaçağaçlar igiti – ibiti
    • taştaşlar ibuye – amabuye
    • balıkbalıklar ifi – amafi
    • tavşantavşanlar urukwavu – inkwavu
    • kadınkadınlar umugore – abagore
    • kızkızlar umukobwa – abakobwa
    • oğlanoğlanlar umuhungu – abahungu
    • çocukçocuklar umwana – abwana
    • kolkollar ukuboko – amaboko
  • e / i / ö / ü → -ler :
    • erkekerkekler umugabo – abagabo
    • bebekbebekler uruhinja – impinja
    • eleller ikiganza – ibiganza
    • evevler inzu – amazu
    • dişdişler iryinyo – amenyo

Amagambo n’interuro mu gituruki[hindura | hindura inkomoko]

Inkoranyamagambo
  • Merhaba – Muraho
  • Hoş geldin – Murakaza neza
  • Nasılsın? – Amakuru?
  • İyiyim – Ni meza
  • Hangi dilleri konuşabiliyorsun? – Uvuga izihe ndimi?
  • Biraz Ruandaca konuşabiliyorum – Kinyarwanda cyanje n'igikye
  • Bilmiyorum – Simbizi
  • Biliyorum – Ndabizi
  • Türkçe kitap – Igitabo mu gituruki
  • Evet – Yego
  • Hayır – Oya
  • Ne? – Iki?
  • Neden? / Niye? / Niçin? – Kuki?
  • Nasıl? – Bite?
  • Kim? – Nde?
  • Kimler? – Bande?
  • Ne zaman? – Ryali?

[hindura | hindura inkomoko]

  • çocuk – umwana
    • çocuğum – umwana wanjye
    • çocuğun – umwana wawe
    • çocuğu – umwana we
    • çocuğumuz – umwana wacu
    • çocuğunuz – umwana wanyu
    • çocuğu – umwana wabo
  • kitap – igitabo
    • kitabım – igitabo cyanjye
    • kitabın – igitabo cyawe
    • kitabı – igitabo cye
    • kitabımız – igitabo cyacu
    • kitabınız – igitabo cyanyu
    • kitabı – igitabo cyabo
  • inek – inka
    • ineğim – inka yanjye
    • ineğin – inka yawe
    • ineği – inka ye
    • ineğimiz – inka yacu
    • ineğiniz – inka yanyu
    • ineği – inka yabo

[hindura | hindura inkomoko]

  • Gidiyorum – Ndagenda cyangwa Ngiye
  • Gidiyorsun – Uragenda cyangwa Ugiye
  • Gidiyor – Aragenda cyangwa Agiye
  • Gidiyoruz – Turagenda cyangwa Tugiye
  • Gidiyorsunuz – Muragenda cyangwa Mugiye
  • Gidiyorlar – Baragenda cyangwa Bagiye


  • Yiyorum – Ndarya
  • Yiyorsun – Urarya
  • Yiyor – Ararya
  • Yiyoruz – Turarya
  • Yiyorsunuz – Murarya
  • Yiyorlar – Bararya

Imibare[hindura | hindura inkomoko]

Igituruki Gishaje
  • sayı – umubare
  • sayılar – imibare
  • bir – rimwe
  • iki – kabiri
  • üç – gatatu
  • dört – kane
  • beş – gatanu
  • altı – gatandatu
  • yedi – karindwi
  • sekiz – umunani
  • dokuz – icyenda
  • on – icumi
  • on bir – cumi na rimwe
  • on iki – cumi na kaviri
  • on üç – cumi na gatatu
  • on dört – cumi na kane
  • on beş – cumi na gatanu
  • on altı – cumi na gatandatu
  • on yedi – cumi na karindwi
  • on sekiz – cumi n’umunani
  • on dokuz – cumi n’icyenda
  • yirmi – makumyabiri
  • yirmi bir – makumyabiri na rimwe
  • yirmi iki – makumyabiri na kaviri
  • yirmi üç – makumyabiri na gatatu
  • yirmi dört – makumyabiri na kane
  • yirmi beş – makumyabiri na gatanu
  • yirmi altı – makumyabiri na gatandatu
  • yirmi yedi – makumyabiri na karindwi
  • yirmi sekiz – makumyabiri n’umunani
  • yirmi dokuz – makumyabiri n’icyenda
  • otuz – mirongo itatu
  • kırk – mirongo ine
  • elli – mirongo itanu
  • altmış – mirongo itandatu
  • yetmiş – mirongo irindwi
  • seksen – mirongo inani
  • doksan – mirongo cyenda
  • yüz – ijana
  • bin – igihumbi

Wikipediya mu gituruki[hindura | hindura inkomoko]

Notes[hindura | hindura inkomoko]

  1. Gukoresha Imigaragarire ya Google mu Rurimi Rwawe ; microsoft.com ; download.jw.org ; shiyarwanda.com
  2. translationproject.org ; frenchmozilla.fr
  3. translationproject.org

Imiyoboro[hindura | hindura inkomoko]